Porozmawiajmy po warsiasku
Serwus Przedszkolaki!
Nasza podróż po zakamarkach Warszawy powoli dobiega końca.
Dzisiaj będziemy klepać po warsiasku, czyli porozmawiamy o gwarze warszawskiej :)
Wszyscy na pewno wiecie, że mieszkamy w Polsce i wszyscy mówimy po Polsku. To jest nasz język. Kiedy wyjeżdżamy na wakacje za granicę, do innego kraju, słyszymy inne języki –angielski, francuski, hiszpański, niemiecki… Bywa też tak, że nie musimy wyjeżdżać do innego kraju, żeby usłyszeć troszkę inny język –czasem wystarczy pojechać do innego miasta. Warszawa też ma wiele wyrazów typowych tylko dla tego miasta. Takie wyrazy nazywa się gwarą.
Gwara warszawska powstała wiele lat temu i narodziła się wraz z przyjazdem do Warszawy mieszkańców innych Państw. Te osoby mówiły w swoim języku, Polacy mówili po polsku –musieli się jakoś dogadać :) Powstały więc nowe słowa, które wpisały się do słowników Warszawiaków i zostały tam do dzisiaj.
Przywitałam się z Wami słowami „Serwus!” –to najbardziej typowe powitanie w gwarze warszawskiej. Tak witali się ze sobą koledzy z koleżankami czy dorośli z dziećmi.
Za chwilkę zaczynamy przechadzkę po gwarze Syreniego Grodu, czyli Warszawy. Będzie zabawa, jak bum-cyk-cyk!
W gwarze warszawskiej są dwa wyrazy, które oznaczają to samo – bambaj i dzyndzaj. O czym myślisz, kiedy słyszysz te słowa? Masz pomysł, co mogą oznaczać?
Rozwiązanie zagadki pomoże Ci znaleźć odpowiedź:
Od przystanku do przystanku
kursuje po szynach
i przewozi w mieście ludzi,
czy lato, czy zima.
Czy już wiesz? To tramwaj :) Posłuchaj piosenki i zobacz jak kiedyś wyglądały tramwaje warszawskie.
W tramwaj jeździli oczywiście syreniacy i syrenianki, czyli warszawiacy i warszawianki.
Niektórzy mieli na kinolach patrzałki, czyli nosili na nosach okulary. Inni mieli na nogach sztany, czyli spodnie i rymanarke, czyli marynarkę. Dziewczynki nosiły paltociki, czyli płaszczyki, a chłopcy kosiule, czyli koszule. Oj modna była ta dawna Warszawa :)
Przedszkolaku, przed Tobą ważne zadanie. Przygotuj kartkę i kredki. Stwórz rysunek, na którym znajdą się wszystkie wyrazy z gwary warszawskiej, które znajdziesz w słowniczku poniżej.
Słowniczek:
bambaj, dzyndzaj –tramwaj
syreniak –warszawiak
syrenianka –warszawianka
kinol –nos
patrzałki –okulary
sztany –spodnie
rymanarka –marynarka
paltocik –lekki płaszczyk
kosiula –koszula
Mam nadzieję, że wszyscy jesteście zadowoleni i podobał się Wam dzisiejszy temat.
Najlepszego!
Pani Asia
-słownika gwary warszawskiej http://gwara-
-książek autorstwa Marii Bulikowskiej: Jak bum cyk-cyk oraz Mała książka o gwarze warszawskiej.